İslam Dünyası İletişim Kulübü’nün düzenlediği “İslam’da ve Modern Hukukta İnsan Hakları” konferansı 12 Aralık Cuma günü Topkapı Yerleşkesi’nde gerçekleştirildi. 

Konferansta konuşan Medeniyetler İttifakı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Recep Şentürk, “Evrensel insan hakları İslamiyet’te Batı’dan daha çoktur.” dedi. İslam’ın insan haklarını nasıl yorumladığı üzerinde durulan programda İslam ve modern hukukun evrensel insan haklarına bakış açısı karşılaştırıldı.

Dokunulmazlık manasına gelen “ismet” sıfatının önemine değinen Prof. Dr. Şentürk, İslam’ın sadece insana insan olmasından ötürü hak verdiğini yani insan haklarına “ismet ademiyet” merkezli baktığını belirtti. İnsan hakları fıkhi bir meseledir diyen Prof. Dr. Şentürk, “İnsan hakları mevzusu Kuran-ı Kerim’den 2 ayetle geçiştirilemez. Fıkıh içinde ele alınmalıdır.” dedi.

Hanefi ve Şafii mezheplerinin insan haklarını farklı yorumladığını söyleyen Prof. Dr. Şentürk, Hanefiliğin insana ademiyet merkezli yaklaştığını Şafii mezhebinin ise Müslüman olmayanlara farklı uygulamalarda bulunduğunu dile getirdi. Şu anda dünyanın hiçbir yerinde Hanefi mezhebinin benimsediği insan haklarının uygulanmadığını dile getiren Prof. Dr. Şentürk,  “Bizim dinen vazifemiz ‘ademiyet’ kavramını anlamak ve uygulamaktır. İslamiyet’in sadece ehl-i dinleri kabul ettiğini söyleyenlere karşı çıkmak için Hanefi geleneğini ortaya çıkarmamız gerekiyor.” dedi.

“Osmanlı yıkıldıktan sonra evrensel insan hakları yok oldu.” diyen Prof. Dr. Şentürk, “Osmanlı 19. yüzyılın ikinci yarısında dünyadaki gelişmelere paralel olarak bazı değişiklikler yaptı. zımmîliği ve cizyeyi kaldırarak herkesin aynı vergiyi ödemesine karar verdi. Parlamenter sisteme geçti. “İslam’da demokrasi var mı?” diye soranlara 200 yıl önceden cevap verebiliriz.” diye konuştu. 

“Batı’nın evrensel insan hakları söylemi İslam’daki gibi geniş değildir.” diyen Prof. Dr. Şentürk, 1948’de ilan edilen Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi’nin II. Dünya Savaşı’nın sonunda yeni bir facia yaşanmaması için kabul edildiğini ve sadece bir kısım insanları kapsadığını ifade etti. “İslam’ın “ademiyet” anlayışına kadın, zenci, beyaz, Müslüman, Hristiyan herkes dâhildir. Evrensel insan hakları İslamiyet’te daha çok vardır.” dedi.  

Türkiye’de sosyal hafızanın unutturulduğundan yakınan Prof. Dr. Şentürk “Bize geçmişimizle gurur duyacağımız bir şey bırakmadılar. Dinimizden utanmamızı istiyorlar. Hâlbuki dinimizle gurur duymalıyız. İslâmî ilimlerle gurur duymamız lazım.” diyerek sözlerini bitirdi.